Natuurlijk, die Charles Michel is een vervelende macho. Deze Belg is voorzitter van de Europese Raad, de club van de regeringsleiders van de zevenentwintig lidstaten van de Europese Unie. Hij is het die de enige stoel innam die Recep Erdogan klaar had gezet voor één vertegenwoordiger van Europa. Laten we het niet over Erdogan hebben. Die is als mannetjesputter nog een graadje erger dan Michel, die die ene stoel in beslag nam en Ursula von der Leyen, de voorzitter van de Europese Commissie, liet staan. Vervelende seksisten zijn het, die Michel en die Erdogan.
Maar laten we het nu hebben over het probleem dat Europa heet. Er wordt altijd gedaan of we twee regeringen hebben – twee is mooier dan één, maar zo is het niet. Normaal gesproken zou men zeggen: de Europese Commissie is de echte regering van de Europese Unie (en dan zou die ene stoel toevallen aan Ursula von der Leyen). Immers, daar wordt alles gedaan wat men van een regering verwacht: wetten en regelgeving voorbereiden en die ten uitvoer leggen. De wetten en regelgeving worden in stemming gebracht in het Europese Parlement, te vergelijken met onze Tweede Kamer. Het tweede wetgevend orgaan is de Europese Raad van regeringsleiders, die men zou moeten kunnen vergelijken met onze Senaat, de Eerste Kamer.
Helaas, zo werkt het niet. Die Europese Raad is in de constructie van Europa niet zoiets als een Eerste Kamer, maar het is eigenlijk het hoogste regeringsorgaan van de Europese Unie. Met wel verschillend van een gewone regering: de Raad zet een aantal beleidshoofdlijnen uit, maar reageert meestal op situaties van crisis. Dat voelt toch niet als een echte regering die het eigenlijke werk doet. Wat het nog lastiger maakt is dat die 27 in het geheim vergaderen – ja, zo doen regeringen dat nu eenmaal, en de procedure zo is dat in de meeste gevallen er alleen een besluit genomen kan worden met unanimiteit van stemmen. Komt daar nog bij dat het Europese Parlement, als puntje bij paaltje komt, eigenlijk meer een adviesorgaan is dan een parlement met macht. Dat verandert wel een beetje, maar niet genoeg.
Het is dus niet verwonderlijk dat de Europese Unie een warboel is, waar de seksist Erdogan een promotioneel slaatje uit sloeg. De Europese Unie zal een zwakke partij in de wereld blijven zolang dit bestuurlijk ondemocratisch rommeltje voort bestaat. Het is niet handig om als werelddeel zwak te staan in een omringende wereld waar het spierballentaal voor en na is. Wat er dus moet gebeuren is dat de Europese Raad gewoon een Senaat wordt, zoals bij ons in Nederland, of als in de VS (ook daar is het natuurlijk behelpen omdat in die Senaat zwak bevolkte staten oververtegenwoordigd zijn). Zo een Europese Senaat moet in de openbaarheid vergaderen. We moeten af van de hypocrisie dat een regeringsleider in zijn eigen land zegt: dit moet van Brussel – de kwade pier – terwijl hij zelf in de Europese Raad in het geheim een omstreden besluit gesteund heeft. Bovendien moeten we ons bevrijden van de unanimiteit van stemmen.
Het lastige is natuurlijk dat sommige landen het roer niet om willen gooien en vasthouden aan de unanimiteit, en zo blijven we door modderen, terwijl de grote wereld om ons heen wel slagvaardig is.
Misschien is het een oplossing dat de landen die wel een echt goed functionerende Europese Unie willen de huidige Unie verlaten en een nieuwe Gemeenschap vormen die wel democratisch in aanleg is.