Het is bijna te ontroerend voor woorden, al die partijen die zeggen het goed voor te hebben met het klimaat en die subito kiezen voor kernenergie; anders kunnen we niet voldoen aan de klimaatdoelstellingen en aan onze energiebehoefte. Ineens is er geen vuiltje aan de lucht met kernenergie. Dus wat zeuren en talmen we? Kernenergie zou geen rechts thema moeten zijn, ook links moet het omarmen.
Bij Pieter, een van mijn (intellectuele) kompanen, heb ik een balletje opgegooid wat te denken van de plotselinge salonfähigkeit van kerncentrales. Pieter antwoordt: Ik ben geen pertinente voorstander van kernenergie, maar als je daarmee tijdig verdere opwarming van de aarde en terugdringing van co2 uitstoot kunt voorkomen, en je vergelijkt de risico’s van kernenergie en bestaande kerncentrales met reeds voltrokken rampen bij olieboringen te land en op zee, met explosies in kolenmijnen, met de aardbevingen in Groningen, olielekken in Nigeria en natuurvernietigende pijpleidingen in Canada en de VS, dan weet ik nog niet wat de voorkeur verdient. Voorlopig, zo begrijp ik, komt nog geen 5 procent van de totale bestaande energiebehoefte in de wereld van zon, water en wind. Godzijdank kunnen zon, water en wind inderdaad steeds beter concurreren met olie en gas, maar je moet wel een enorme hypotheek op de teruglopende energiebehoefte van een tot inzicht gekomen mensheid nemen en heel erg op ons technisch vermogen vertrouwen om zuiniger met energie om te gaan, wil je in de komende dertig jaar het bouwen van kerncentrales als alternatief voor olie en gas voorkomen. Bovendien, zo begrijp ik, zijn latere generaties en dus nog te bouwen kerncentrales, veiliger en produceren ze minder afval. Dus ja, inderdaad liever geen kernenergie, maar het bij voorbaat afzweren van kerncentrales gaat mij te ver, simpelweg omdat ik denk dat we in de komende decennia tussen verschillende kwaden zullen moeten kiezen. Waarbij het primaire doel wat mij betreft het hoe dan ook voorkomen van de verdere opwarming van de aarde boven drie graden is.
Het klinkt indrukwekkend wat Pieter te berde brengt. Toch overtuigt het me niet. Aan de kostenkant is het duidelijk dat kernenergie superduur is en alleen kan bestaan met forse financiële injecties van de staat, kosten die door moeten gaan tot vele tientallen jaren na de sluiting van een centrale. Zo lang duurt het voordat het spul afgekoeld is en zo lang is een centrale een kostenpost van niet geringe omvang. Al dat geld kan je beter besteden aan investeringen in echt duurzame energie en met name aan onderzoek naar de opslag van energie als wind, zon, getijden en andere nieuwe energiebronnen even geen energie leveren.
Bovendien, het percentage duurzame energie van dit moment kan op korte termijn fors groeien. De techniek ervoor is klaar en de kosten dalen in rap tempo. Het enige dat tegenzit is dat de grote oliemaatschappijen het verdommen om het roer om te gooien. Langzamerhand gaan aandeelhouders hen daarvoor afstraffen. Zuiniger met energie omgaan, dat vraagt investeringen in woningen en wat al niet. Maar dat is altijd nog goedkoper dan kernenergie.
Het ergste is natuurlijk dat dat spul – kernenergie – hartstikke gevaarlijk is. Alle rampen die Pieter noemt zijn reëel, maar een ramp met een kerncentrale overtreft alles, vele malen. Veilige kernenergie bestaat niet. Van diverse buren bij ons vroegere Franse huis, die in centrales werkten, hoorden we dat er regelmatig lekken zijn, bloedlink – komt niet in de kranten. Het kernafval wordt met treinen door Frankrijk gezeuld. Dat gaat goed tot het niet goed gaat. Terroristische aanslagen op centrales, aardbevingen, door opwarming onvoldoende koelwater? Geen probleem? En waar gaan we het afval voor de komende vele duizenden jaren fijn in de grond stoppen? Geeft niet echt een veilig gevoel.
Het is onbegrijpelijk dat er in slechts enkele maanden zo een omslag in denken over kernenergie is gekomen. Aan ons de taak om het gedrocht van kernenergie weer zo snel mogelijk terug te duwen in z’n hok.