Tekst verscheen als Opinie: Oekraïne is het slachtoffer van de hoogmoed in de VS en Europa = Het Parool 14 oktober 2023
Niet lang na het begin van de oorlog van Rusland tegen Oekraïne in 2022 waren er onderhandelingen tussen beide landen die tot een staakt het vuren hadden kunnen leiden en tot verdere afspraken. Echter, Boris Johnson, toen premier van het UK, spoedde zich naar Kiev om Zelensky te overtuigen af te zien van een mogelijk akkoord en ten strijde te trekken. Rusland moest verslagen worden en dat zou mogelijk zijn.
Nu, anderhalf jaar verder is er van dat optimisme weinig over. Ondanks de sancties is de Russische economie niet op sterven na dood. Rusland heeft meer manschappen om de dood in te jagen dan Oekraïne, dus is er nog wel even aan zet. Oekraïne lukt het niet om de Russen op het slagveld een beslissende nederlaag toe te brengen; een paar kilometers winst en verlies zet geen zoden aan de dijk.
Wat voor de optimisten over het verloop van de strijd ten gunste van Oekraïne een nekslag is, is wat zich in de VS afspeelt. De Republikeinen streven ernaar om de immense steun aan Oekraïne helemaal of ten minste grotendeels af te schalen. Wat Europa ook zou willen, het gat dat gaat vallen in de militaire inspanningen en uitgaven van de VS valt niet op te vangen. Dat verzwakt de positie van Oekraïne aanzienlijk. Sinds enkele dagen is de situatie in de wereld door de moorddadige aanval van Hamas grondig verandert, en is de aandacht even niet meer bij Oekraïne.
Het zal niet verbazen dat de Republikeinen in de VS en Hamas in Palestina als een godsgeschenk voor Poetin komen. Oekraïne staat er nu niet al best voor. De oplossing? Zo snel mogelijk onderhandelingen. Maar nu onder gewijzigde krachtsverhoudingen. Kon Oekraïne in april 2022, enkele maanden na de Russische aanval nog een gunstige deal sluiten, nu in oktober 2023 is daar geen sprake meer van.
Conclusie: het westen, onder aanvoering van de VS, heeft zich in hoogmoed de overwinnaar gewaand. Een vooruitziende blik en enig realiteitszin, dat ontbrak ten ene male. Soms hebben spreekwoorden echt betekenis: hoogmoed komt voor de val. De bevolking van Oekraïne die meegesleept werd in een niet te winnen oorlog is daar het slachtoffer van, en laten we niet vergeten de prijs die oppositionele krachten in Rusland moeten betalen.
Wanneer stoppen we in Europa om mee te exerceren in de militaire avonturen van de VS? Ten slotte: de enige echte winnaar is de bewapeningsindustrie.