Normale marktverhoudingen moeten hersteld worden
Inleiding
In het eerste stuk van dit onderdeel van mijn website lag de nadruk op het feit dat intellectuele eigendomsrechten niet te rechtvaardigen zijn en afgeschaft moeten worden. Als vervolg daarop heb ik, samen met John Huige en Pieter Pekelharing, de argumenten daarvoor verfijnd. De hoofdmoot van ons werk is het boek De macht van de mega onderneming, met als ondertitel Naar een rechtvaardige internationale economie..
Niet alleen moeten daarvoor intellectuele eigendomsrechten in de ban gedaan worden; een essentiële, gelijk oplopende voorwaarde is dat te grote en te machtige en te ongrijpbare transnationale ondernemingen door een pro-actief mededingingsrecht substantieel kleiner gemaakt moeten worden. Normale marktverhoudingen moeten hersteld worden waardoor er geen dominante ondernemingen meer zijn en we beter kunnen controleren wat ze uitrichten.
Het zal niemand verbazen dat, als we de blik op megaondernemingen richten, we al te veel misdadig gedrag tegenkomen, begaan door concrete personen – op velerlei niveaus – in die ondernemingen. Zelden worden zulke misdaden – corruptie, sociale uitbuiting, ecologisch wangedrag, en dergelijke – en de personen die die misdaden begaan voor een strafrechter gebracht. Dat is ook knap lastig omdat we spreken over mondiaal opererende bedrijven en we geen mondiale strafrechter hebben. Is er een uitweg uit dit dilemma?
Teksten en analyses, van mijzelf
- De macht van de mega onderneming – cover en aankondiging
- De macht van de mega onderneming – presentatie en samenvatting
- De macht van de mega onderneming – inhoudsopgave, inleiding en verdere teksten
- Breaking up megacorporations – in English – Content and Summaries
- Breaking up megacorporations – book text selections
- Romper con las megaempresas – en Español – Indice y Introducción
- Romper con las megaempresas – textos del libro
- Schrap de naam Rabozaal (Opinie De Theaterkrant 30 januari 2023)
De macht van de mega-onderneming – cover en aankondiging
Mega-ondernemingen wurmen zich in alle aspecten van onze samenleving; met patenten en copyright privatiseren ze onze kennis en creativiteit; ze zijn goed in belastingontwijking; hun wangedrag blijft meestal ongestraft; voorzichtig omspringen met milieu en grondstoffen is niet hun sterkste kant. Kortom, op de handelswijzen van grote ondernemingen valt veel aan te merken.
In Macht van de mega-onderneming worden vergaande oplossingen aangeboden met als doel de economische verhoudingen rechtvaardiger te maken, wereldwijd. Door het inzetten van proactief mededingingsrecht worden dominante ondernemingen kleiner van schaal gemaakt zodat geen enkel bedrijf de markt kan overheersen. Het systeem van intellectuele eigendomsrechten wordt afgeschaft, evenals de beperkte aansprakelijkheid van aandeelhouders. Misdaden van ondernemingen en ondernemers worden eindelijk eens bestraft. Het neoliberale principe van ongeremde mondiale vrijhandel wordt beteugeld. Waarom zouden we de kans niet grijpen om het bedrijfsleven beter in te bedden in onze samenlevingen? Lees hier verder.
De macht van de mega-onderneming – presentatie en samenvatting
Er broedt iets in Nederland. Nadat Rutger Bregmans Gratis geld voor iedereen (2014) eerder pleitte voor een radicale omslag in hoe we inkomen verdelen, wil de De macht van de megaonderneming de wereldhandel diepgaand hervormen.
Samen met Pieter Pekelharing en John Huige doe ik dat op basis van oerliberale principes, zoals vrije markt en concurrentie, waarvan ik vind dat die net door de (neo)liberalisering van de wereldhandel onder druk zijn komen staan. Lees hier de korte samenvatting van het boek.
De macht van de mega-onderneming – inhoudsopgave, inleiding en verdere teksten
Het is al te bekend, maar we ontkomen er niet aan het weer te benoemen: zo’n honderdvijftig transnationale ondernemingen domineren wereldwijd productie, transport, distributie en retail van voedsel, energie, communicatie, financieel verkeer en andere dienstverlening. Om milieuschade, afval en het opsouperen van onze natuurlijke hulpbronnen, daar bekommeren deze megaondernemingen zich nauwelijks om, evenmin als om sociale en economische ongelijkheid.
Waar we misschien niet zo bij stilstaan is dat die transnationale ondernemingen hun macht niet alleen ontlenen aan het onmiskenbare feit dat ze in alle hoeken van de wereld actief zijn, fuseren en tegelijk bedrijfsonderdelen afstoten dat het een lieve lust is, veel van hun werk uitbesteden aan onderaannemers, sterk verweven zijn met de grote zakenbanken in New York en in de City van Londen, en net als gewone mensen misdaden begaan – waarschijnlijk meer omdat ze er haast nooit voor gestraft worden. Waar we weinig bij stilstaan is dat die megaondernemingen hun mondiale supermacht ontlenen aan het feit ze intensief samenwerken om op nationale, regionale en mondiale niveaus invloed uit te oefenen, op wet- en regelgeving, op het zetten van standaarden, op het al of niet toelaten van producten op markten, op het al of niet handhaven van wetten en regels.
Ga hier naar de inhoudsopgave, inleiding en teksten uit het boek.
Breaking up mega corporations – Content and Summaries
It is all too well known, but we cannot escape naming it again: some 150 transnational corporations dominate worldwide production, transport, distribution and retail of food, energy, communications, financial transactions and other services. These mega-corporations hardly care about environmental damage, waste and the depletion of our natural resources, as well as social and economic inequality.
What we may not consider is that these transnational corporations not only derive their power from the undeniable fact that they operate in all corners of the world, merge and at the same time divest business units that it is a pleasure, outsourcing much of their work to subcontractors, are deeply intertwined with the major investment banks in New York and in the City of London, and commit crimes like ordinary people – probably more because they rarely get punished for it. What we think little about is that these mega-corporations derive their global superpower from the fact that they work closely together to exert influence at national, regional and global levels, on laws and regulations, on setting standards, on whether or not to allow of products on markets, whether or not to enforce laws and regulations.
Our proposals in our book are threefold: countering dominant companies, abolishing intellectual property; and the separation of research and manufacturing, which must involve government research and the results of which must be freely available to everyone.
Breaking up mega corporations – book text selections
Work in progress ….
Romper con las megaempresas – Indice y Introducción
Tekst onder 6e kop
Romper con las megaempresas – textos del libro
Tekst onder 7e kop
Schrap de naam RABOzaal (in De Theaterkrant, 30 januari 2023)
Ik stond in de rij te wachten, in de Amsterdamse Stadsschouwburg (die ik nog steeds zo noem want de naamsverandering naar Internationaal Theater Amsterdam is me te veel op de borst klopperij), goed ik wacht tot de trappen naar de Rabozaal opengaan. Men overdenkt dan eens wat; waar wachten wel niet goed voor is. Ineens besefte ik dat ik naar een zaal zou gaan die de naam draagt van een bank die niet echt deugt. Hmmm, de Rabozaal. Hoewel het niet de eerste keer is dat ik daar zou binnentreden, ging er nu pas bij mij een lichtje branden.